Sözlü Tarih yönteminin ortaöğretim öğrencilerinin Tarih algısı üzerindeki yansımaları

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان های اروپایی

منو

" Sözlü Tarih yönteminin ortaöğretim öğrencilerinin Tarih algısı üzerindeki yansımaları "
Bozkurt, Seda Tuncel, Gül

Document Type	:	Latin Dissertation
Language of Document	:	Turkish
Record Number	:	1057705
Doc. No	:	TL56822
Main Entry	:	Bozkurt, Seda
Title & Author	:	Sözlü Tarih yönteminin ortaöğretim öğrencilerinin Tarih algısı üzerindeki yansımaları\ Bozkurt, SedaTuncel, Gül
College	:	Marmara Universitesi (Turkey)
Date	:	2019
Degree	:	Master's
student score	:	2019
Note	:	235 p.
Abstract	:	Eğitim-öğretim alanında yaşanan değişim ve gelişmeler beraberinde, öğrenme ve öğretme yaklaşımlarının da yenilenmesini sağlamış, öğretmen ve öğrencinin rolleri doğrudan etkilenerek değişmiştir. Olay ve olguların tarihçiler tarafından ortaya çıkarılıp öğrencilere aktarıldığı geleneksel tarih öğretimi anlayışını geride bırakan, yirminci yüzyılın son çeyreğinde gelişen yeni tarih öğretimi anlayışı ile, tarihsel düşünme becerileri önem kazanmış, öğrencilere bilgiyi sunmaktan ziyade, onların bilgiyi ortaya çıkarmalarını sağlayacak yeterlilik ve becerilerin kazandırılması hedeflenmiştir. Buna göre öğrenen, öğrenme ortamında aktif rol alarak bilgiyi yapılandırırken, öğretmen bireysel farklılıkları göz önüne alan, öğrencilerin kanıtları değerlendirerek bilgiyi ortaya çıkarması, eleştirel düşünme ve problem çözme gibi becerileri kazanması için farklı yöntem ve teknikleri işe koşan bir rehber konumundadır. Sözlü tarih yöntemi, öğrencilerin tarih biliminin bilimsel basamaklarını kullanmalarıyla bilişsel becerilerinin gelişmesini, yöntemin gerektirdiği sözlü görüşmeler yoluyla geçmişle bağ kurmaları ve dolayısıyla empati yapmalarıyla da duyuşsal becerilerinin gelişmesini destekleyen, tarih öğretiminde kullanılması önerilen yöntem ve teknikler arasındadır. Sözlü tarih öğretim yönteminin uygulamaya konulduğu bu çalışma ile, öğrencilerin yazılı belgelerden öğrendikleri tarihi bilgilerin yanında, geçmişe tanıklık etmiş, olayın canlı şahitleri olan sıradan insanlarla yüz yüze iletişim kurarak, geçmişle günümüz arasında bağ kurmaları yoluyla bilgiyi yeniden yapılandırmaları, geçmişi ve günümüzü sorgulayarak değişim ve sürekliliği ortaya koymaları beklenmektedir. Dersin işlenişinde sözlü tarih yönteminin kullanılmasıyla, ortaöğretim öğrencilerinin tarihi bilgiyi ortaya çıkarırken, bir tarihçi titizliğiyle çalışarak tarih biliminin yöntemini yaparak yaşayarak kavramaları, öğrenirken eğlenmeleri ve dersin daha zevkli hale gelmesiyle, tarihe ve tarih dersine karşı olumlu algı geliştirmeleri amaçlanmıştır. Bireysel yaşantılardan hareketle bilgiyi ortaya çıkarmayı amaçlayan bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve öğretimin kalitesini geliştirmek amaçlı önceden planlanmış, ilgili kişilerle paylaşılabilen bir araştırma türü olduğundan eylem araştırması olarak modellenmiştir. Çalışma, Ortaöğretim 11. sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi kapsamındaki “Türk İnkılabı” ünitesinin “Türk Kadını Haklarına Kavuşuyor” konusunun işlenişinde sözlü tarih yönteminin kullanılması doğrultusunda oluşturulmuştur. Öğrencilere, proje ödevi olarak uygulamasını yapacakları sözlü tarihin ne olduğuyla ilgili sınıf içi verilen sözlü tarih eğitimi yanında, araştırmacı tarafından hazırlanan, yol haritası niteliğinde kullanacakları sözlü tarih çalışma kılavuzu da verilmiştir. Ardından öğrenciler ikincil kaynaklardan bilgi toplama, görüşülecek kaynak kişinin belirlenmesi, amaca uygun görüşme sorularının hazırlanması, görüşmenin yapılması ve kayıt altına alınması, verilerin düzenlenerek çalışmanın raporlanması süreçlerini tamamlayarak ödev dosyalarını öğretmene sunmuşlardır. Bu süreçleri tamamlayan öğrenciler bir tarihçinin kullandığı bilimsel araştırma ve yöntem basamaklarını kullanarak bilgiyi ortaya çıkarma fırsatı bulmuşlardır. Araştırma İstanbul ili Kartal ilçesinde bulunan resmi bir ortaöğretim kurumunda gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu olarak 11. sınıfta öğrenim gören 10 öğrenci ile başlanmış, 9 öğrenci ile devam edilmiştir. Veri toplama aracı olarak, ön algı ve son algıyı ortaya çıkarmak için açık uçlu hazırlanan 2N (Ne biliyordum? Ne öğrendim?) formları, araştırmacı günlüğü, öğrenci günlükleri, öğrenci ödevleri, öğrenci görüşmeleri kullanılmış, veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Öğrenci proje ödevlerinin değerlendirilmesi için araştırmacı tarafından hazırlanan sözlü tarih değerlendirme rubriği uygulanmıştır. Araştırma sonucu elde edilen bulgulardan, sözlü tarih yöntemiyle tarihi bilgiye ulaşmanın, öğrencilerin tarih algılarında olumlu değişiklikler yarattığı ortaya çıkmıştır. Tarihi kanıtlara ulaşmanın farklı yollarını deneyimleriyle öğrenen öğrencilerin, bu çalışma aracılığıyla anlama, dinleme, soru sorma, iletişim kurma, empati yapma, sorgulama, olgu ve düşünceyi birbirinden ayırma, ortaya çıkardığı bilgiyi eleştiri süzgecinden geçirerek değerlendirmeye ulaşma gibi alanlarda gelişim gösterdikleri görülmüştür. Sözlü tarih proje ödevi sürecinde bir takım zorluklar da yaşamalarına rağmen, genel olarak eğlenceli, keyifli ve anlamlı öğrenmeler gerçekleştirdiklerine ulaşılmıştır. Geçmişle yüz yüze iletişim yoluyla geçmiş ve günümüz arasında bağ kurarak değişim ve sürekliliği ortaya koyan öğrencilerin böylece tarih bilinci ve tarih algısı kazandıkları görülmüştür. Tüm bulgular sözlü tarih öğretim yöntemiyle yapılan çalışmanın amaçlara ulaşmada başarılı olduğunu ortaya koymaktadır.
Descriptor	:	Teacher education
Added Entry	:	Tuncel, Gül
Added Entry	:	Marmara Universitesi (Turkey)